
İstanbul Surları Cinayeti Üzerine: Hukuki ve Toplumsal Değerlendirme
4 Ekim 2024 tarihinde, önce 19 yaşındaki Ayşenur HALİL’i evinde öldüren, ardından ise 19 yaşındaki okul arkadaşı İkbal Uzuner’i Edirnekapı surlarında katleden, Semih Çelik’in gerçekleştirdiği korkunç olay toplumumuzda yaşanan şiddet vakıalarında yaşanan artışı bir kere daha yüzümüze vurmuştur. Siber zorbalık makalemizi okuyarak bilgi edinebilirsiniz.
Halkta infial uyandıran bu acı olay üzerine hem kamu güvenliğinin önemi hem de ceza hukukunun caydırıcı rolü konusunda yaşanan tartışmalar üzerine; toplumun huzurunu sarsan bu tür olaylara karşı bilinç oluşturulması ve tehdit altında olan kişilere yardımcı olabilecek hangi hukuki mekanizmaların işletildiğinin açıklanması için yazımıza göz atabilirsiniz.
Tehdit altında bulunan bireylerin, yaşam ve güvenlik haklarını koruyabilmeleri için hem hukuki hem de pratik adımlar atmaları mümkündür. Türkiye’de, bireylerin kendilerini tehdit eden durumlara karşı kullanabileceği çeşitli yasal haklar ve koruyucu mekanizmalar bulunmaktadır. Aşağıda, tehdit durumunda yapılabilecek adımlar ve hukuki süreçler detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
Tehdit Altında Olan Kişilerin Yapabilecekleri İşlemler
- ) İhbar veya Şikayette Bulunmak
- TCK Madde 106 uyarınca, tehdit suçu işleyen kişi hakkında yazılı veya sözlü olarak şikayetçi olmak mümkündür.
- Tehdit, basit haliyle altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı dokuz aydan az olamaz. Ancak tehdidin, silahla, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle, birden fazla kişi tarafından birlikte, var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak, işlenmesi halinde, fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
- Savcılığa suç duyurusu dilekçesi verilerek soruşturma başlatılması talep edilebilir. Tehdit suçu, malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehdit hali hariç olmak üzere, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı değildir. Dolayısıyla, ilgili merciileri uğranılan tehdit hakkında bilgilendirmeniz halinde gerekli işlemler yapılacaktır.
- Şikayet için failin biliniyor ya da tanınıyor olması şart değildir, fail bilinmiyor olsa bile şikayetçi olunabilir.
- Eğer tehdit edilen kişi siz değilseniz ancak tehdit edilen birisine yardımcı olmak istiyorsanız, siz de ihbarda bulunabilirsiniz. Yukarıda bahsedildiği üzere tehdit suçu istisnai haller hariç olmak üzere takibi şikayete bağlı bir suç değildir.
- Eğer tehdit ihbarınızı isimsiz şekilde yapmak istiyorsanız, yazılı şekilde şikayetçi olmanız gerekir. Şikayet / İhbar dilekçeniz ekine somut delil olarak tehdit mesajları, ses kayıtları veya tanık beyanları gibi somut delillerinizi eklemeniz önerilir.
- Ancak isimsiz olarak yaptığınız ihbarda açılan soruşturma dosyasına dahil olmamanız mümkündür.
2-) Acil Durumda Polis veya Jandarma Yardımı İstemek
- Kolluk kuvvetlerine yazılı veya sözlü şekilde başvurabileceğiniz gibi, sizi tehdit eden kişi ile acil bir karşılaşma yaşanması durumunda, 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak kolluk kuvvetlerinden (polis ya da jandarma) yardım istenebilir.
- Yapacağınız aramada öncelikle sizi tehdit eden kişinin biliyorsanız ismini, görünüşünü ve bulunduğunuz konumu hızlıca anlatın.
- Polis tarafından düzenlenen tutanak, daha sonra savcılığa yapılacak suç duyurusu için güçlü bir delil olacaktır.
3-) 6284 Sayılı Kanun Kapsamında Koruyucu Tedbirler Talep Etmek
- Eğer tehdit durumu şiddet ya da aile içi şiddet içeriyorsa, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi Kanunu kapsamında mahkemeden koruyucu tedbir kararı talep edilebilir.
- Koruma tedbirleri şunları içerebilir:
-Failin mağdura yaklaşmasının yasaklanması (uzaklaştırma kararı)
-Failin mağdurla iletişim kurmasının engellenmesi
-Mağdura polis koruması sağlanması
4-) Kişisel Verilerin Korunması:
Tehdit altında bulunan kişiler, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) başvurarak kişisel verilerinin izinsiz olarak paylaşılmasını veya kullanılmasını engelleyebilir.
5-) Psikolojik ve Sosyal Destek Hizmetleri
Tehdit altındaki bireylerin yalnızca hukuki değil, aynı zamanda psikolojik destek almaları da önemlidir. Türkiye’de, özellikle kadınlara ve çocuklara yönelik psikolojik destek sağlayan birçok kamu ve sivil toplum kuruluşu bulunmaktadır:
- Kamu Kuruluşları: Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çağrı merkezlerinden ALO 183 Şiddetle Mücadele Hattı Aile, Kadın, Çocuk ve Sosyal Hizmet Danışma Hattı gibi kurumlar birçok mağdura destek sağlamaktadır.
- Baroların ücretsiz danışmanlık hizmetleri: Mağdurlar, soruşturmayı yürüten kuruma (polis, jandarma ve savcılık) veya ilgili ceza mahkemesine her aşamada ücretsiz avukat atanması talebinde bulunabilir.
- Sığınma evleri ve sosyal hizmet merkezleri: Aile içi şiddet ya da tehdit nedeniyle güvenli bir yere sığınmak isteyen bireyler için hizmet sunulmaktadır.
- Sivil toplum kuruşları: Suç Mağdurları Dayanışma Derneği, Kadının İnsan Hakları Derneği gibi dernekler birçok mağdura başvurdukları konuda sosyal, hukuki ve ekonomik destek sağlamaktadır.
Tehdit Altında Olan Kişilerin Yapması Gerekenler
Delil Toplamak ve Saklamak:
Tehdit mesajları, aramalar veya e-posta gibi deliller mutlaka saklanmalı ve yedeklenmelidir. Bu deliller, hukuki süreçte büyük önem taşır.
Yakınlara Bilgi Vermek:
Güvenilen kişilere durum hakkında bilgi verilmesi, gerektiğinde destek alınmasını kolaylaştırır. Kimsenin sizi hayatınız veya değer verdiklerinizin hayatı ile tehdit edemeyeceğini unutmayın. Her ne sebeple olursa olsun, sizi tehdit eden kişiyi ihbar etmek ile ilgili endişeleriniz varsa ilgili makamlara başvurmadığınız her gün içinde bulunduğunuz tehlikenin büyüyeceğini unutmayın.
Gizlilik Önlemleri:
Kişisel bilgiler (adres, telefon numarası vb.) internet ortamında paylaşılmamalı ve sosyal medya hesapları gizli hale getirilmelidir. Tehdit altında hissediyorsanız, unutulmamalıdır ki, yaptığınız paylaşımlar, sizi tehdit eden kişi tarafından da takip edilebilecek ve size zarar vermesini kolaylaştırabilecektir.
Unutulmaması gereken en önemli husus, tehdit karşısında yalnız kalmamak ve hukuki yollara başvurarak haklarını aramaktan çekinmemektir. Güvenliğinizi sağlamak için hukukun sunduğu her türlü araçtan yararlanabilirsiniz.