İhbar Tazminatı Hesaplama (2024 Hesaplama Aracı)

İhbar tazminatı, işveren tarafından işçiye, iş sözleşmesini feshetmeden önce işçiye bildirimde bulunma zorunluluğu nedeniyle ödenen bir tazminattır. Bu tazminatın amacı, işçiye yeni bir iş bulması için süre tanımaktır.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Tazminatının hesaplanması için aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Kıdem Tespiti: İşçinin işyerindeki toplam çalışma süresi (kıdemi) belirlenir.
2. İhbar Süresinin Belirlenmesi: İş Kanunu’nda kıdeme göre belirlenen ihbar süreleri dikkate alınır.
3. Günlük Brüt Ücretin Hesaplanması: İşçinin son almış olduğu brüt ücret, 30’a bölünerek günlük brüt ücret bulunur.
4. Toplam Gün Sayısının Bulunması: İhbar süresi, gün olarak ifade edilir.
5. Çarpım İşlemi: Günlük brüt ücret, toplam gün sayısı ile çarpılır. Bulunan sonuç, brüt ihbar tazminatı tutarıdır.

Örnek:

• Kıdem: 3 yıl
• İhbar Süresi: 3 yıldan fazla çalışan için 8 hafta
• Brüt Aylık Ücret: 10.000 TL
• Günlük Brüt Ücret: 10.000 TL / 30 = 333,33 TL
• Toplam Gün Sayısı: 8 hafta x 7 gün/hafta = 56 gün
• Brüt İhbar Tazminatı: 333,33 TL/gün x 56 gün ≈ 18.667 TL

Not: Bu hesaplama genel bir çerçeve sunmaktadır. İhbar tazminatının hesaplanmasında bazı özel durumlar ve eklemeler olabileceğinden, kesin bilgi için bir muhasebeci veya hukukçudan destek almanız önerilir.

İhbar Tazminatında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Giydirilmiş Brüt Ücret: Hesaplamada işçinin son almış olduğu giydirilmiş brüt ücret esas alınır. Giydirilmiş ücret, temel ücrete ek olarak yapılan tüm ödemeleri (mesai ücreti, prim vb.) içerir.
• Vergi ve Sigorta Kesintileri: Bulunan brüt ihbar tazminatı tutarından, gelir vergisi ve damga vergisi gibi yasal kesintiler yapıldıktan sonra net ödenecek tutar belirlenir.
• Özel Durumlar: İş sözleşmesinde farklı bir ihbar süresi belirtilmişse veya işçinin kıdemine göre farklı bir düzenleme yapılmışsa, bu durumlar hesaplamada dikkate alınır.

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, belirsiz süreli bir iş sözleşmesinin feshi durumunda, işveren veya işçinin, diğer tarafa kanunda belirtilen ihbar sürelerine uymadan sözleşmeyi feshetmesi halinde ödemek zorunda olduğu bir tazminattır. Başka bir deyişle, iş sözleşmesinin feshi öncesinde belirli bir süre içerisinde diğer tarafa bu durumu bildirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu süreyi aşan taraf, karşı tarafa bir nevi “uyarı” cezası niteliğindeki bu tazminatı ödemek durumundadır.

İhbar Tazminatının Amacı Nedir?

• Süreli Fesih İlkesi: İş Kanunu, iş güvencesini sağlamak amacıyla belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshi öncesinde bir süre verilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu süre içerisinde işçi yeni bir iş bulabilirken, işveren de iş yerine yeni bir personel arayabilir.
• Haklı Neden Yokluğu: İhbar tazminatı, haklı bir sebep olmaksızın iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda ödenir. Bu sayede işçinin işsiz kalmasından kaynaklanan mağduriyeti kısmen de olsa giderilmeye çalışılır.

İhbar Süresi Nasıl Belirlenir?

İhbar süresi, işçinin işyerindeki kıdemine göre değişir. İş Kanunu’nda bu süreler net bir şekilde belirtilmiştir. Örneğin, 6 aydan az çalışan bir işçi için ihbar süresi 2 hafta, 6 ay ile 1,5 yıl arasında çalışan bir işçi için ise 4 haftadır. Kıdem arttıkça ihbar süresi de uzar.

İhbar Tazminatı Süreleri

İş Kanunu’na göre ihbar süreleri şu şekildedir:

• 6 aydan az çalışan: 2 hafta
• 6 ay ile 1,5 yıl arasında çalışan: 4 hafta
• 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışan: 6 hafta
• 3 yıldan fazla çalışan: 8 hafta

Önemli Not: Bu süreler asgari olup, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile uzatılabilir.

İhbar Süresine Uyulmaması Durumunda Ne Olur?

• İhbar Tazminatı: İhbar süresine uymayan taraf, diğer tarafa ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
• Hukuki Uyuşmazlık: İhbar süresiyle ilgili yaşanan anlaşmazlıklar, mahkeme yoluyla çözülebilir.

İhbar Süresi ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Fesih Bildirimi: İhbar süresi, fesih bildirisinin diğer tarafa ulaştığı tarihten itibaren başlar.
• Kıdem Hesabı: İhbar süresi hesaplanırken, fesih bildirisinin yapıldığı tarihteki kıdem dikkate alınır.
• İş Arama İzni: İhbar süresi içinde işçiye, iş arama izni verilmesi zorunludur.

Örnek Bir Durum

• Durum: 2 yıldır bir şirkette çalışan Ahmet, işinden ayrılmak istiyor.
• Hesaplama: Ahmet’in ihbar süresi 6 hafta.
• Sonuç: Ahmet, işverene en az 6 hafta önceden yazılı olarak bildirimde bulunarak işten ayrılabilir.

Unutmayın: İş hukuku karmaşık bir alandır. İhbar süresi ve diğer iş hukuku konularıyla ilgili detaylı bilgi almak için bir avukata danışmanız faydalı olacaktır.

İhbar Tazminatı Şartları

İhbar Tazminatı için Gerekli Şartlar

• Belirsiz süreli iş sözleşmesi: Sözleşmenin belirli bir süreyle sınırlı olmaması gerekmektedir.
• Haklı sebep olmaması: Ne işçi ne de işveren için iş sözleşmesini feshetmeye haklı bir sebep bulunmamalıdır.
• İhbar süresine uyulmaması: İş sözleşmesinin feshi sırasında kanunda belirtilen ihbar sürelerine uyulmamış olması gerekmektedir.

İhbar Tazminatı Nasıl Alınır?

• İşverenle görüşme: Öncelikle işverenle görüşerek durumu açıklamak ve tazminat talebinde bulunmak en doğru yol olacaktır.
• Avukata başvuru: Eğer işverenle anlaşma sağlanamazsa bir avukata başvurarak yasal yollara başvurulabilir.
• Çalışma mahkemesi: Avukatınız aracılığıyla ihbar tazminatı davası açılabilir.

Belirli Süre İş Sözleşmesi İhbar Tazminatı

Belirli Süreli İş Sözleşmesi Nedir?

Belirli süreli iş sözleşmesi, işin ne zaman başlayacağı ve ne zaman biteceği konusunda tarafların önceden anlaştığı bir iş sözleşmesi türüdür. Yani, sözleşme süresi baştan belirlenir ve bu süre sonunda iş sözleşmesi otomatik olarak sona erer.

Belirli Süreli İş Sözleşmesinde İhbar Tazminatı

Genel olarak, belirli süreli iş sözleşmelerinde tazminat ödenmez. Bunun nedeni, sözleşmenin süresinin baştan belli olması ve bu sürenin dolmasıyla iş ilişkisinin zaten sona ermesidir. İşverenin bu durumda bir ihbar yükümlülüğü bulunmadığından, işçiye tazminat ödeme zorunluluğu da doğmaz.

İstisnai Durum: 10 Yılı Aşan Belirli Süreli Sözleşmeler

Ancak, Türk Borçlar Kanunu’nda önemli bir istisna bulunmaktadır. Eğer belirli süreli iş sözleşmesi 10 yılı aşarsa, 10 yılın sonunda sözleşmeyi feshetmek isteyen taraf diğer tarafa 6 ay önceden bildirimde bulunmak zorundadır. Bu durumda, fesheden taraf ihbar tazminatı yükümlülüğünden kurtulur.

Özetle

• Normalde: Belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı ödenmez.
• İstisna: 10 yılı aşan sözleşmelerde, 10 yılın sonunda sözleşmeyi fesheden taraf 6 ay önceden bildirimde bulunursa ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğmaz.

Kıdem Tazminatı

Belirli süreli iş sözleşmesi sona erdiğinde, işçinin kıdem tazminatı hakkı ise ayrı bir konudur. Eğer işçi 1 yıllık kıdem koşulunu sağlamışsa, iş sözleşmesi nasıl sona ermiş olursa olsun kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Haklı Nedenle Fesih İhbar Tazminatı

Haklı nedenle fesih, iş sözleşmesinin taraflarca derhal sonlandırılabilmesine olanak tanıyan bir durumdur. Bu durumun ortaya çıkmasının temel nedeni, iş sözleşmesinin taraflarından birinin iş sözleşmesine aykırı davranışlarda bulunmasıdır.

Haklı Nedenle Fesihte İhbar Tazminatı Ödenir mi?

Kısaca cevap verecek olursak, hayır, haklı nedenle fesihte ihbar tazminatı ödenmez.

Nedeni: İş sözleşmesinin bir tarafça haksız olarak feshi durumunda diğer tarafa ödenen bir tazminattır. Ancak, haklı nedenle fesihte, iş sözleşmesine aykırı davranışta bulunan taraf, diğer tarafa zarar verdiğinden dolayı bu tazminatı ödemeye yükümlü değildir.

Örnekler:

• İşçinin Haklı Nedenle Fesihi: İşveren tarafından ücret ödenmemesi, iş güvenliğinin sağlanmaması gibi durumlar işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesine neden olabilir. Bu durumda işçi, tazminatı almadan işten ayrılabilir.
• İşverenin Haklı Nedenle Fesihi: İşçi tarafından işyerinde hırsızlık yapılması, işverene hakaret edilmesi gibi durumlar işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesine neden olabilir. Bu durumda işveren, işçiye tazminatı ödemek zorunda kalmaz.

Haklı Nedenin Önemi

Haklı nedenin varlığı, iş sözleşmesinin feshinden doğacak hukuki sonuçlar açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, haklı nedenin varlığına dair delillerin toplanması ve mahkeme kararıyla tespit edilmesi gerekmektedir.

Haklı Nedenle Fesihte Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Haklı Nedenin Somut Olarak Belirtilmesi: Haklı nedenin ne olduğu somut olarak belirtilmeli ve bu duruma dair deliller sunulmalıdır.
• Fesih Bildiriminin Yapılması: İş sözleşmesinin feshi yazılı olarak bildirilmelidir.
• Kıdem Tazminatı: Haklı nedenle fesihte kıdem tazminatı hakkı saklıdır. Yani işçi, kıdem tazminatını alma hakkına sahiptir.

Kıdem tazminatı hesaplama aracından ne kadar kıdem tazminatı alacağınızı hesaplayabilirsiniz.

İstifa Eden İşçi İhbar Tazminatı Alabilir mi?

Genel olarak, istifa eden bir işçi ihbar tazminat alamaz. İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshi durumunda işçiye ödenen bir tazminattır. İşçi kendi isteğiyle işten ayrıldığında (istifa) bu durum söz konusu olmadığı için ihbar tazminatı hakkı doğmaz.

İş hukuku alanında uzman avukatlarımız ile görüşmek için bizleri ziyaret edebilirsiniz.