Görevi Kötüye Kullanma Suçu (TCK 257)
Bir kamu görevlisi, kamu görevini yerine getirirken yükümlülüklere uygun hareket etmek zorundadır. Görevi kötüye kullanma suçu, bu yükümlülüklere aykırı davranışlarla kamuya veya bireylere zarar verilmesi durumunda ortaya çıkar. Suçun oluşabilmesi için, kamu görevlisinin kişilere haksız kazanç sağlaması, kamuya zarar vermesi veya kişilerin mağduriyetine neden olması gerekir. Görevi kötüye kullanma suçu, ihmali veya icrai davranışlarla işlenebilir ve kamu görevlisinin icbar suretiyle menfaat sağlaması durumunda ise rüşvet veya irtikap suçuna dönüşebilir. Bu suç, genel, tali ve tamamlayıcı nitelikte bir suçtur; başka bir suçu oluşturmadığı durumlarda uygulanır.
TCK 257. Madde
(1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ele alınan suçun temel unsuru kamu görevinin gereklerine aykırı şekilde keyfi muamele uygulamak, kanun ve düzenlemelerin dışında hareket ederek veya görevin gereğini yerine getirmeyerek bir kişinin hakkını ihlal etmektir. Bu ihlal, ya kanuna aykırı bir işlemle ya da görevde ihmal yoluyla gerçekleşebilir.
Görevi Kötüye Kullanma Suçunun Unsurları
Failin Kamu Görevlisi Olması: Suçun faili bir memur olacaktır.
Görevin Gereğine Aykırı Hareket: Maddi unsur göreve ait yetkinin kötüye kullanılmasıdır. Memur görevine dahil olan yetkiyi kötüye kullanarak, kanunun özel hükmü ile ayrıca suç haline getirilmemiş herhangi bir fiili işlediğinde, suçun maddi unsuru gerçekleşmiş olur
Zarar veya Haksız Menfaat: Fail, görevinin kendisine yüklediği ödevlerin dışına çıkarak kendisine veya başkasına yarar sağlamalı veya başkasına zarar vermelidir.
Kast : Görevi kötüye kullanma suçunda kast aranacaktır. Fail, kendisine veya başkasına yarar sağlama veya mağdura zarar verme maksadı ile hareket etmelidir.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu ile İlgili Şikâyet ve Zamanaşımı
Görevi kötüye kullanma suçu için şikayet şartı aranmaz, re’sen soruşturulabilir. Suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıllık zamanaşımı süresi vardır.
Görevi Kötüye Kullanma Suçuna Örnekler
- Bir memurun, vatandaşın başvurusunu bilerek geciktirmesi veya gerekli işlemleri kasıtlı olarak yapmaması.
- Polisin, bir olayla ilgili ihbarı dikkate almaması ve gereken müdahaleyi yapmaması.
- Belediye çalışanının, yasadışı bir inşaat ruhsatı vermesi veya inşaatı denetlememesi.
- Bir kamu görevlisinin, haksız yere birine imtiyaz sağlaması veya menfaat elde etmesi amacıyla görevini kötüye kullanması.
Görevi kötüye kullanma suçu, kamu görevlilerinin yetkilerini hukuka aykırı şekilde kullanmaları sonucu ortaya çıkan bir suçtur. Bu suç, kamusal güvenin zedelenmesine, kişilerin mağdur olmasına veya devlete zarar verilmesine neden olabilir. Türk Ceza Kanunu’nun 257. maddesi, bu suça ilişkin düzenlemeler getirerek, failin görevin gereklerine aykırı davranışını cezalandırır. Bu tür suistimallerin önlenmesi, kamu hizmetlerinin adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamak açısından büyük önem taşır.
Hukuki soru ve sorunlarınızda bizimle iletişime geçerek avukat desteği alabilirsiniz. BB Hukuk Danışmanlık olarak tüm hukuki süreçlerinizde yanınızdayız.
